Kalkulator CO2 to narzędzie internetowe. Jego głównym zadaniem jest obliczanie emisji dwutlenku węgla tzw. carbon footprint (lub ślad węglowy) związanej z funkcjonowaniem Firmy. Termin carbon footprint jest często stosowany do opisania całkowitej ilości wyemitowanego CO2 oraz innych gazów cieplarnianych.
Nie ma jednej definicji „Carbon footprint”. Różne instytucje trochę inaczej definiują to pojęcie m.in.
- Carbon Trust: „Carbon footprint” to metodologia oszacowania całkowitej emisji GHG (gazów cieplarnianych) w ekwiwalentach węgla z produktów w trakcie ich całego cyklu życia od momentu wytwarzania surowców, poprzez procesy produkcyjne do momentu unieszkodliwiania produktów końcowych
- Global Footprint Network definiuje carbon footprint jako wielość pojemności biologicznej (biocapacity) zdolnej do sekwestracji poprzez fotosyntezę emisji CO2 ze spalania paliw kopalnych
- ETAP : „Carbon footprint” jest miarą wpływu ludzkiej aktywności na środowisko naturalne w przeliczeniu wielkości GHG, wyrażoną w tonach CO2
- POST : „Carbon footprint” to całkowita ilość CO2 i innych gazów cieplarnianych emitowana w trakcie całego cyklu życia procesów i produktów wyrażona w gramach ekwiwalentach CO2 na kilowatogodzinę, który oprócz CO2 dotyczy innych GHG (gazów cieplarnianych) wywołujących efekt globalnego ocieplenia.
Celem obliczania śladu węglowego jest podjęcie odpowiednich kroków w celu kontrolowania i zarządzania emisjami Firmy. Przyczyni się to do ograniczenia emisji CO2 i zmniejszy obciążenie środowiska, a dla Firmy przełoży się na korzyści ekonomiczne.
Emisja CO2 jest obliczana w oparciu o dane wprowadzone przez Firmę w kilku obszarach działalności. Na każdym etapie po wprowadzeniu danych Użytkownik uzyskuje informacje o cząstkowej emisji CO2 związanej z jego działalnością. Na końcu kalkulacji w podsumowaniu Użytkownik uzyskuje informacje dotyczące swojej sumarycznej emisji, które porównuje ze średnią emisją dla mieszkańca Polski, Europy i wybranych krajów europejskich.
Narzędzie wymaga od Użytkownika wprowadzenia rzeczywistych danych związanych z każdym obszarem działalności. Preferowane są konkretne dane zużycia mediów. W przypadku ich braku przygotowano również uproszczoną drogę, pozwalającą w przybliżeniu oszacować emisję. Użytkownik może podać koszty np. zakupu energii i na tej podstawie oszacowane zostaje zużycie a następnie emisja dwutlenku węgla.
Określanie emisji jest procesem skomplikowanym nie tylko ze względu na ilość możliwych źródeł ale także złożoność procesów i problemy z dostępem do wiarygodnych informacji.
Obliczanie emisji CO2 można podzielić na kilka podstawowych kroków:
I. Zdefiniowanie metodyki
Określenie na bazie jakich standardów oparte będą przeprowadzane obliczenia i kalkulacje. Jeden z powszechnie stosowanych przykładów metodyki prezentuje GHG Protocol opracowany przez World Resources Institute (WRI) oraz World Business Council for Sustainable Development(WBCSD). Nowszym standardem jest norma ISO 14064, zapewnia ona wytyczne dotyczące obliczania emisji CO2 i związanej z tym sprawozdawczości. Opiera się ona w dużej mierze na koncepcji zaprezentowanej w GHG Protocol. Kalkulator CO2 przygotowano w oparciu o wskazane powyżej metodyki a także doświadczenia i opracowania Carbon Trust. Wszystkie analizy zostały dostosowane do warunków Polskich a wykorzystane przeliczniki i wskaźniki pochodzą z danych uzyskanych od polskich firm i odpowiadają warunkom społecznym i gospodarczym występującym w naszym kraju.
II. Określenie granicy i zakresów
Aby określić granice należy rozważyć, jakiego rodzaju emisje zostaną uwzględnione w kalkulacjach. Należy zdecydować czy uwzględniane w kalkulacjach będą:
- wyłącznie dwutlenek węgla czy wszystkie gazy cieplarniane – w przypadku Kalkulatora brane są pod uwagę tylko emisje CO2 z uwagi na uproszczony charakter przeprowadzanych analiz oraz trudności z uzyskaniem szczegółowych informacji dotyczących struktury zużycia paliw w Firmach.
- bezpośrednie emisje z pochodzące z użytkowania paliw na miejscu czy również z transportu – w przypadku Kalkulatora uwzględniane są zarówno emisje pośrednie jak i bezpośrednie związane z funkcjonowaniem Firmy.
- bezpośrednie emisje pochodzące z procesów produkcyjnych na miejscu – procesy produkcyjne w Kalkulatorze uwzględniane są tylko w zakresie ilości zużytych mediów (energii elektrycznej, paliw, wody i produkcji odpadów); z uwagi na charakter narzędzia na obecnym etapie nie są prowadzone analizy związane z samym procesem produkcyjnym.
- emisje pochodzące z energii elektrycznej nabywanej przez firmę – w Kalkulatorze są uwzględniane emisje związane z nabywaną energią elektryczna z uwzględnieniem sprzedawcy oraz struktury zużycia paliw wykorzystanych do wytwarzania energii występującej u różnych sprzedawców oraz udział energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych
- emisja z łańcucha dostaw i innych działalności, za które firma jest odpowiedzialna pośrednio, takich jak np. produkcja i transport surowców – w Kalkulatorze emisje z łańcucha dostaw aktualnie nie są analizowane, mogą zostać uwzględnione jedynie w zakresie emisji pochodzących z transportu
III. Zebranie danych dotyczących emisji
Dokładność obliczonych emisji dwutlenku węgla zależy od prawidłowo zebranych danych i może obejmować informacje na temat:
- Zużycia paliw kopalnych w firmie
- Posiadanych środków transportu
- Zużycia energii elektrycznej
- Podróże pracowników: lotnicze, kolejowe i samochodowe (nie będących własnością firmy)
IV. Obliczenie śladu węglowego
Dane dotyczące zużycia energii mogą być przeliczone na emisje CO2 przy użyciu standardowych danych emisji. Dla innych źródeł, będą wymagane bardziej złożone obliczenia. Przed gromadzeniem danych określono jaki będzie wymagany poziom dokładności i jaki będzie akceptowalny margines błędu.
Przy obliczaniu carbon footprint pierwszym krokiem powinno być pogrupowanie i ocena tych emisji nad którymi mamy kontrolę. Emisje możemy podzielić na dwie główne grupy: emisje pośrednie i bezpośrednie. Zgodnie z GHG Potocol bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych występują ze źródeł, które są własnością lub są kontrolowane przez firmę, na przykład emisja ze spalania w kotłach, piecach, pojazdach, itp. Emisje pośrednie są konsekwencją działalności przedsiębiorstwa, ale występują w źródłach będących własnością innej firmy/organizacji, lub które są kontrolowane przez inną organizację. Związane są one głównie ze zużyciem energii elektrycznej. Jest ona określana jako energia elektryczna, który została zakupiona lub w inny sposób doprowadzona do granicy organizacyjnej firmy.
Dla wielu firm zakupiona energia elektryczna stanowi jedno z największych źródeł emisji gazów cieplarnianych i jeden z najbardziej znaczących obszarów zmniejszenia tych emisji. Firmy mogą zmniejszyć zużycie energii elektrycznej poprzez inwestycje w technologie energooszczędne i poszanowanie energii. Dodatkowo, pojawiające się zielone rynki energetyczne pozwalają zmienić dostawcę a co za tym idzie zmniejszyć pośrednie emisje gazów związane z produkcja energii..
